1724 Andries van Ceijlon
This case reveals the tensions and divisions that could arise between labourers on a farm – in this example between a Khoi and a slave.1 Andries had stolen some brandy and was whipped by his owner (as well as by the other slaves, presumably on his owner’s orders). He suspected Pieter, a Khoi worker on the farm, who mocked him after his whipping, of having informed on him, and tried to kill him. He then ran away and also attempted to set fire to his master’s wine cellar. Andries claimed that he sought death as a punishment in preference to staying in this world where he had endured so much punishment. The court obliged him in a particularly painful way.2
Footnotes
-
Khoi labourers worked on many Cape settler farms by the eighteenth century (Elphick & Malherbe 1989: 28-35, Biewenga 1999: 105-8), although the exclusion of the Khoi from the opgaafopgaafThe annual census return, for tax purposes, which enumerated burgher families, knechten, slaves, livestock, and crops sown and harvested. Only the names of the household head and spouse were recorded. registers until the nineteenth century means that cases such as this provide the only evidence of their role as farm labourers in the VOC period. By 1806, half of the farmers of the Stellenbosch and Drakenstein districts used both Khoi and slave labourers, Worden 1985: 34-5. For discussion of the relations between proletarianised Khoi farm workers and slaves, see Ross 1983: 38-53 and Worden 1985: 90, 141-42. For other cases involving Khoi and slave workers, see 1735 Varken, Toontje and Ruijter; 1742 Fortuijn van Bengalen; 1745 Cupido van Bengalen; 1752 April van de Caab; 1761 Johann Spring in ’t Veld; and 1763 Christina Strang. ↩
-
The interrogation of Andries van Ceijlon is preserved in CJ 328, ff. 7-16. ↩
CJ 784 Sententiën, 1717-1725, ff. 225-30.
As Andries van Ceilon, 53 years old, bondsman of the farmer Barend Buijs, currently their honours’ prisoner, voluntarily confessed, without any torture of bonds, of irons, or even the least threat of suchlike, and since it has appeared evident to the honourable Council of Justice of this government:
That about seven weeks ago now, the prisoner (while his master had gone from home) neither scrupled nor hesitated, up to four occasions, to go through the roof of the cellar (which, as he asserts, was open in some places) and to steal from there, on the first occasion, a small can of brandy and thereafter, on three occasions, every time a can of wine.
That when the prisoner’s master returned home again, the prisoner helped to unyoke the cattle in front of the wagon and, after having done so, put away the halters in the house.
That the said master of the prisoner, who was positively informed of the theft, forthwith tied the prisoner’s hands to his back with these halters and hoisted him up on a beam, and let him remain in that position for that morning until midday when the prisoner was tied onto a ladder by his said master, beaten with a sjamboksjambokThis word entered seventeenth-century Dutch via Malay (tjambok) or Javanese (sambok) from Persian (châbuk). It is a whip cut from thick animal skin, usually hippopotamus or rhinoceros, and was already known in the Dutch East Indies as an instrument for punishing slaves. At the Cape it was also used to beat draught animals with. for his theft, and was castigated by the other slaves with canes for the same reason.
That the prisoner, after receiving this punishment and having been untied, went to sit by the fire where, moaning over the pain he was feeling, a certain Hottentot, named Pieter, made fun of him.
That the prisoner, disgruntled over this, and also suspecting this Hottentot to be the denouncer of his theft from the cellar, tried to murder him.
That the prisoner to this end took his knife and gave this Pieter a cut on the neck, without being able to say whether he cut him twice, but that it was, however, his intention to kill this Hottentot, more so because the same was forever scolding and deriding him.
That the prisoner, after this event, took a cloth with dough from the baking chest and immediately fled, staying in a small kloof behind the house of his master.
That the prisoner stayed there for a period of ten days and sustained himself with both the stolen dough and with fruit from his master’s garden. Moreover, he did not hesitate to leave this hiding place on the night between the 6th and 7th of this past January and, when he saw nobody around, entered his master’s corral, which abutted the wine cellar, thereupon to strike fire in his tinder-box from which he lit a pipe of tobacco, further to light a little flue from this burning pipe and, having loosened the thatch of the cellar roof a bit, finally to set on fire, with the said flue, the cellar of his aforementioned master.
Whereupon the prisoner retreated from there to the Paarl mountain, leaving in his haste his tinder-box, fire-steel, fire-stone and tobacco bag in the corral, which were all found there the following day by his aforementioned owner.
That after this deed, the prisoner maintained himself for a number of days in Paarl, and also at Clapmuts, with food he managed to obtain from this and that person, as well as from shepherds (under the pretext that he was looking for his master’s cattle or sheep), was at last apprehended at Clapmuts by the horse and calf herders of the farmer Matthijs van den Berg, and brought to the house of his master.
That the prisoner, having been brought home (and being asked by his aforementioned owner why he had set fire to the cellar), not only confessed these crimes of his, but also gave as reason to have done this from sadness, because he had never had to endure so much punishment, and also that he sought his death and wanted to be removed from the world. After which confession the prisoner was given over into the hands of justice.
All of which are matters of the most evil, dangerous and pernicious consequences, accompanied with the intention to kill, and moreover serving to utterly ruin his owner’s possessions, had he not been informed in time of the fire in the cellar, and, accordingly, should be punished to the utmost and most severely.
Thus it is, that the honourable Council of Justice of this government, serving today, having seen and read the written crimineelen eijsch ende conclusiecrimineelen eijsch ende conclusieLiterally ‘criminal demand and conclusion.’ The document drawn up by the prosecutor based on the evidence he collected and delivered in court against an accused. The conclusie is the final part of the document in which the prosecutor suggested an appropriate punishment for the crime. drawn up and delivered for and against the prisoner by the landdrost, Sieur Martinus Berg, by reason of his office, as well as having noted the prisoner’s own voluntary confession, properly verified in court, and the other evidence accompanying it, besides having carefully considered everything that could possibly serve the matter and could have moved [their honours], practising justice in the name and on behalf of the high and mighty Lords States General of the free United Netherlands and, having judged the prisoner, is sentencing him with this: to be taken to the place where criminal justice is usually executed here, there to be handed over to the executioner, first to have his right hand cut off and to be tied to a stake and half strangled to death, next to be scorched so that death will follow,1 thereupon his dead body to be taken to the outside place of execution and there to be placed onto a wheel, with the hand above the head, to remain thus until being consumed by the air and birds of heaven, with the costs and expenditure of justice.
Thus done and sentenced in the Castle of Good Hope on 10 February 1724.
Pronounced and executed on the 12th thereupon.
[signed] M.P. Chavonnes, K.J. Slotsboo, Jan de la Fontaine, A. v. Kervel, Jn. Aldersz, Cis. Valk, Ns. Heijning, J. T. Rhenius, M. Bergstedt, J.C. Rigter, Hendk. Oostwalt Eksteen.
In my presence, [signed] Dl. Thibault, secretary.
Footnotes
-
This heavy punishment is an indication of the seriousness with which arson, with the aggravating circumstances of theft and attempted murder, was viewed by the authorities. For commentary on the meaning and significance of this form of punishment, see 1717 Aaron van Bengalen, n. 5. The eijscheijschLiterally ‘claim’ or ‘demand.’ This is strictly speaking the eijsch ende conclusie without the final part about sentencing, but the term is often used as a shorthand for the whole document. recommended that he be burnt alive, CJ 328, f. 27. The sentence was recorded in the regtsrollenregtsrollenLiterally ‘rolls of justice’, the minutes of the proceedings of the Council of Justice., CJ 8 [1724], ff. 1-2. ↩
Alsoo Andries van Ceilon, oud 53 jaaren, lijfeijgen van den landbouwer Barend Buijs, althans ’s heeren gevangen, buijten pijn van banden, van ijsers, ofte eenige de minste bedrijging van dien, vrijwillig heeft beleeden, oversulx den edelagtbare Raad van Justitie deeses gouvernements ten vollen gebleeken is:
Dat nu voor omtrent seeven weeken verleeden, hij gevangen (terwijl zijn meester van huijs was gereeden) sig niet heeft ontsien, nogte geschroomt, tot vier differente rijsen sig door ’t dak van de kelder (’tgeen, soo hij voorgeeft, op eenige plaatsen open was) te begeeven, ende daaruijt op d’ eerste reijse een kannetie brandewijn, vervolgens in drie rijsen telkens een kanne wijn te steelen.
Dat zijn gevangens meester wederom t’ huijs gekomen zijnde, den gevangen de beesten van voor de wagen heeft helpen uijtspanne en, naar sulx verrigt te hebben, de captouwen in huijs geborgen heeft.
Dat gemelde zijn gevangens meester, die seekerlijk kennisse van den diefstal gekreegen had, den gevangen aanstonds met die kaptouwen de handen op de rug gebonden hebbende, aan een balk heeft opgeheesen, en hem dien voor de middag in die gestalte laaten verblijven tot op de middag, als wanneer den gevangen door gemelde zijne lijfheer op een ladder is gebonden, met een sjambok over zijne dieverijen geslagen, en door de verdere slaven ten dien einde met rottingen is gekastijd geworden.
Dat hij gevangen na dese ontfangene straffe, nadat ontbonden was, bij ’t vuur is gaan sitten, alwaar over de gevoelende pijne sittende te kermen, seekeren Hottentot Pieter genaamt met hem de spot heeft gedreeven.
Dat hij gevangen daarover misnoegt, en ook presumptie hebbende dat deesen Hottentot den aanbrenger van zijn kelder diefte was, hem getragt heeft om ’t leeven te brengen.
Dat hij gevangen ter dier oorsaake zijn mes heeft genoomen en desen Pieter daarmede een sneede aan den hals heeft toegebragt, sonder te kunnen zeggen of hij hem tot twee maalen gesneeden heeft, maar dat egter zijn gevangens intentie is geweest deesen Hottentot te willen dooden, te meer omdat hem denselven altijds uijtschold en den spot met hem dreef.
Dat hij gevangen na deese verrigting een doek met deeg uijt de bak kist gekreegen te hebben en sig aanstonds op de vlugt heeft begeeven en hem onthouden agter de huijs van zijn meester, in een cloofje.
Dat den gevangen den tijd van 10 dagen sig daar onthouden, en soo met het gestoolene deeg als met vrugten uijt zijn meesters thuijn g’erneert te hebben, wijders hem niet heeft geschroomt ’s nagts tusschen den 6e en 7e Januarij jongstleeden die schuijlhoek te verlaten en, wanneer geen menschen vernam, sig in zijns meesters kraal, die aan de wijnkelder vast is, te begeeven, vervolgens in zijn tinteldoos vuur geslagen, daaraan een pijp tabak aangestooken, voorts een pluijsje aan die pijp brandende gemaakt en ’t stroo van ’t kelder dak wat los getrocken hebbende, eijndenlijk met gedagte pluijsje voorseijde zijne lijfheers kelder daarmeede in de brand gestooken heeft.
Waarop hij gevangen sig verder vandaar heeft geretireert naar ’t Paarels gebergte, laatende door den haast zijn tinteldoos, vuurslag, steen, en tobakszak in de gemelde craal leggen, ’tgeen ook des anderen daags door voormelde zijn lijfheer aldaar gevonden is.
Dat hij gevangen na deese verrigting sig nog eenige dagen soo op de Paarl, als aan de Clapmuts, opgehouden, en met spijs, ’tgeene hij van deese en geene luijden, als ook schaapwagters (onder pretext dat zijne meesters beesten of schaapen sogt), wist te bekomen, eindelijk door den paarde en calverwagters van den landbouwer Matthijs van den Berg aan de Clapmuts is g’apprehendeert en ten huijse van zijn meester gebragt.
Dat hij gevangen nu t’ huijsgebragt weesende (door meergemelde zijne lijfheer hem is afgevraagt geworden, waarom hij de kelder in de brand gestooken had), niet alleen deese, zijne misdaaden, heeft beleeden, maar ook om reedenen sulx uijt hartseer gedaan te hebben, omdat noijt soo veel penetentie [sic] hadde uijtgestaan, en ook dat hij sijn dood sogt en uijt de weereld wilde weesen. Op welke belijdenis den gevangen vervolgens in handen van justitie is overgeleevert.
Alle ’twelke zijnde zaaken van seer quade, dangereuse, en pernitieuse gevolgen, verzeld met opzet om te dooden, en bovendien strekkende tot een totale ruine van zijne lijfheeren haaren goed indien denselven niet tijdelijk van den brand des kelders was verwittigt geweest, dierhalven ten hoogste en op ’t aller seveerst moet gepunieert werden.
Soo is ’t, dat den edelagtbare Raad van Justitie deeses gouvernements, ten dage dienende, gesien ende g’examineert hebbende, den schriftelijken crimineelen eijsch ende conclusie bij den landdrost, sieur Martinus Berg, rationee [sic] officii op ende jeegens den gevangen gedaan ende genomen, mitsgaders geleth op des gevangens eijgene, libre confessie, in judicio behoorlijk gerecolleert, ende de bewijsen daar neevens geproduceert, wijders met aandagt overwogen alle ’tgeene ter materie eenigsints dienende was en deede moveeren, doende regt in den naame ende van weegen de hoogmogende Heeren Staaten Generaal der vrije Vereenigde Nederlanden, den gevangen hebben gecondemneert, gelijk hem condemneeren bij deesen: gebragt te werden ter plaatse daar men alhier gewoon is crimineele sententiën t’ executeeren, aldaar den scherpregter overgeleevert zijnde, eerst de regterhand afgekapt en aan een paal gestelt weesende, half dood gewurgt, vervolgens geblakert te werden datter de dood naar volgt, voorts het doode lighaam naar ’t buijten geregt gevoerd en aldaar met de hand boven ’t hoofd op een rad gesteld zijnde, soo lange te verblijven totdat door de lugt en vogelen des heemels sal zijn verteert, met de costen en mise van justitie.
Aldus gedaan en gesententieert in ’t Casteel de Goede Hoop, den 10e Februarij 1724.
Gepronuntieerd en g’executeert den 12e daaraanvolgende.
[get.] M.P. Chavonnes, K.J. Slotsboo, Jan de la Fontaine, A. v. Kervel, Jn. Aldersz, Cis. Valk, Ns. Heijning, J. T. Rhenius, M. Bergstedt, J.C. Rigter, Hendk. Oostwalt Eksteen.
Mij present, [get.] Dl. Thibault, secretaris.